Share the post "Oniomania: niekontrolowana chęć robienia zakupów"
- Podziel się...
Ile razy miałaś ochotę rozpieszczać siebie i kupić coś tylko po to, by podnieść morale lub rozładować stres i frustracje dnia codziennego?
Prawdą jest, że prawdopodobnie wszyscy popełniliśmy sporadyczne ekscesy lub dokonaliśmy mniej racjonalnych zakupów: kupujemy coś, ponieważ chcemy to mieć, nawet jeśli nie jest to konieczne, aby podążać za modą, przekazać pewien wizerunek lub zaistnieć w określonym statusie społecznym. Są jednak osoby, dla których kompulsywne zakupy stają się chorobą. I ma to swoją nazwę: oniomania. Słyszałeś o tym?
Niezdolność do kontrolowania impulsów
Omniomania, zwana również kompulsywnym kupowaniem lub uzależnieniem od zakupów, jest związana z zaburzeniem obsesyjno-kompulsyjnym, jednak jest to zagadnienie, które wywołało wiele dyskusji i nie ma jednolitości kryteriów diagnostycznych.
Chroń swoje zdrowie!
Otrzymuj ekskluzywne treści i zakwalifikuj się do pełnego przeglądu. Zarejestruj się już teraz!
Obecnie DSM-IV (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders), klasyfikuje ją w grupie zaburzeń kontroli impulsów.
Podobnie jak w przypadku innych zaburzeń kontroli impulsów, kompulsywne kupowanie ma pewne podobne cechy, takie jak poprzedzające je napięcie, powtarzające się impulsy, którym trudno się oprzeć, oraz poczucie ulgi i gratyfikacji podczas aktu, które często później przeradza się w wyrzuty sumienia.
To obsesyjno-kompulsywne zaburzenie w ostatnich latach rośnie i dotyka głównie kobiet. Według kilku badań, kompulsywne zakupy dotykają głównie młode kobiety, w wieku od 30 do 40 lat, zaczynając się około 20 roku życia.
Jednak w ostatnich latach obserwuje się wzrost tej zależności wśród mężczyzn. Choć nie ma konkretnych danych, są specjaliści, którzy uważają, że 10 procent światowej populacji to kompulsywni kupujący.
Od euforii do poczucia winy...
Kompulsywny kupujący, znany również jako shopaholic lub oniomaniac, to ktoś, kto działa na nieodparte impulsy. Nie są w stanie kontrolować swojej chęci kupowania i często kupują rzeczy, których nawet nie potrzebują lub nie używają.
Uciekają się do zakupów, aby uwolnić się od codziennej presji i szukają natychmiastowej gratyfikacji w celu rozładowania najbardziej bolesnych emocji, takich jak lęk, ból, smutek czy frustracja. Często zakupy są również wykorzystywane jako sposób na wypełnienie wewnętrznej pustki, którą się odczuwa.
I możesz to zrobić nawet od razu, w momencie dokonywania zakupu. Ale potem pojawiło się poczucie winy, smutek i frustracja. Podobnie jak w przypadku uzależnienia od hazardu, narkotyków czy alkoholu, zakupoholik przeżywa roller-coaster doznań: od euforii towarzyszącej zakupom natychmiast przechodzą do rozczarowania, pustki i poczucia winy.
Zawsze, gdy dokonywany jest zakup, osoba doświadcza uczucia psychologicznej nagrody, która przypomina działanie narkotyków na mózg. Dochodzi do wydzielania dużych dawek dopaminy (neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za przyjemność), która zapewnia dobre samopoczucie lub spadek napięcia i działa jako bodziec do ciągłego powtarzania aktu kupowania. Kiedy jednak nie jest w stanie dokonać zakupu, ogarnia ją uczucie udręki, rozdrażnienia i niepokoju.
Związany z omniomanią może być zestaw cech osobowościowych, które obejmują perfekcjonizm, impulsywność, potrzebę kontroli i niską samoocenę.
Problem o szkodliwych konsekwencjach
Na ogół przyjmuje się, że ta zależność jest problemem dopiero w zaawansowanym stadium choroby, kiedy wpływa na życie i codzienność osoby. Może powodować poważne problemy finansowe, prowadząc ludzi do zaniedbania rodziny, przyjaciół, pracy lub innych obszarów, które zagrażają stabilności ich życia osobistego.
Ale jest dobra wiadomość dla tych, którzy cierpią na to obsesyjno-kompulsywne zaburzenie. Kompulsywne zakupy można leczyć poprzez psychoterapię.
Oprócz pomocy osobie w rozpoznaniu, że ma do czynienia z zachowaniem uzależniającym, podejście to da jej niezbędne narzędzia do radzenia sobie z przymusem i zmniejszenia lęku. W niektórych przypadkach mogą być zalecane leki.
Zobacz także:
- Dowiedz się, czy pasujesz do profilu zakupoholiczki
- Co to jest lęk?
- Główne objawy depresji
- Stres w pracy
